سيرت محمد صلی الله عليه وسلم
د رحمة اللعالمين د رحلت دردونكی انځور
ليکوال: عبدالحمید جودة السحار
ژباړن: شرر ساپی
رسول الله_ﷺ_ته يې د تره عباس زوی فضل راغی، رسول الله_ﷺ_وروواته، رسول الله ناروغ و، سر يې تړلی و، ورته يې وویل:
فضله، له لاسه مې ونیسه.
له لاسه یې ونیوه. تر هغې چې په منبر کښېناست، بیا یې وویل:
خلکو ته غږ کړه.
خلک ورته راټول شول، ويې ویل:
اما بعد، ای خلکو ، زه تاسې ته د هغه الله ستاینه کوم چې له هغه پرته بل معبود نشته، ستاسې حقونه زما پر غاړه دي، که مې څوک په قمچینه وهلي وي، نو دا زما ملا ده، راشې ومې وهئ. که مې د چا ناموس...
نور ولوله
ام المؤمنین عائشه د وخت ماهره طبیبه وه!
د عائشې رضي الله عنها خوریی او نږدې شاګرد عروة بن الزبیر رحمه الله هغې ته وایي: ستا پوهې او فقهي ته تعجب نه کوم، ځکه د رسول الله ﷺ مېرمن او د ابو بکر رضي الله عنه لور یې، دا راز په شعر او د عربو د ورځو علم، ته دې هم تعجب نه کوم، ځکه د ابو بکر لور یې او هغه تر ټولو ښه عالم و، تعجب دېته کوم چې په علم طب کې دومره پوهه تا له چا نه او له کومه ترلاسه کړې ده؟!
هغې عروة پر مټ وواهه او ورته کړه یې: عروه جانه! رسول الله ﷺ به د ژوند وروستیو شپو ورځو کې ډېر ناروغه کیدی، نو له مختلفو لوریو به د عربو پلاوي ورته راتلل، (چې خامخا به د وخت ډاکټران هم په کې وو)، هغوی به مختلف ډوله درمل ورته ښودل او ما به هغه درمل ورته جوړول، نو د طب په اړه مې له هغو خلکو معلومات ترلاسه کړي ...
نور ولوله
کله چې عمر رضی الله عنه په توره ووهل شو او ټپي شو
عبد الرازق حبيبي
کله چې عمر رضی الله عنه په توره ووهل شو او سخت ټپي شو نو لږ وروسته ورته شيدي راوړل شوي چي ويي څښي هغه يي چي وڅښلي له زخمه يي راووتې او بيرون تويي شوې، نو خپل زوی عبدالله يي راوغوښت او ورته يې حذيفه بن اليمان (هغه صحابي چې رسول ﷺ منافقان ورښودلي و) را وغواړه هغه چې راغی پوښتنه يي تري وکړه چې زما نوم خو به د منافقانو په لست کې نه وي؟ هغه په ژړا شو او ورته يي وويل چې وبښه دا د رسول الله ﷺ راز دی چاته يې نه شم ويلی، بيا يي عايشې رضي الله عنها ته زوی وليږه چې اميرالمومنين نه بلکې عمر وايي ماته د رسول الله ﷺ سره څنګ کې خښېدو ځای راکوې؟
هغې ورته وويل دلته ما ځان ته ځاي ساتلې و خو چې عمر يي غواړي اجازه ده، بيا يي زوی ته وويل ګوره که حذيفه مې جن...
نور ولوله
مؤمنان نارينه او مؤمنانې ښځې، دا ټول د يو بل دوستان دي
کله چې لولو د رسول الله عليه السلام لورکۍ فاطمې رضي الله عنها له علي رضي الله عنه سره په خپل ګډ ژوند کې د کور شاقه (سخت) کارونه په خپل لاس کول، تر دې چې لاسونه به يې تڼاکې شول، دا په دې معنی نه وه چې فاطمې لکه د يوې وينځې د خپل بادار (خاوند) خدمت کاوه، بلکې دا په يوه کورنۍ کې د يوې مور او مسئولیت شناسې مېرمنې د مينې، عاطفې او اخلاص څرګندونه ده چې په زيار او زحمت کولو سره د کورنۍ د ژوندۍ ساتلو په خاطر زحمت کوي.
همدا ډول د اسماء بنت أبي بکر رضي الله عنهما دا وينا چې وايي: ما به د خپل خاوند زبير بن عوام رضي الله عنه خدمت کاوه، د کور د نورو کارونو ترڅنګ د هغه د آس پالنه به مې کوله، واښه، اوبه راوړل او هر ضرورت مې ورته پوره کاوه، ما به د فرسخ دوه د دريو برخو (تقريباً ۵٫۵ کيلو متره) په اندازه ل...
نور ولوله
د عمر وېره
حذیفة بن الیمان رضي الله عنه وایي: عمر بن الخطاب رضي الله عنه ته ورغلم، هغه خپه او غمژن ناست و، ورته ومې ویل: امیر المؤمنین! ولې خپه یې؟ هغه راته وویل: ځکه ډاریږم چې ناروا کار به رانه وشي او ستاسو هیڅوک به زما د درنښت او احترام له امله څه نه راته وایي! (له ناروا به مې نه منعه کوي).
حذیفة ورته وویل: په الله مې قسم، که موږ تا ووینو چې له حقه کوږ شوې؛ نو خامخا به دې منعه کوو. په دې سره عمر خوشاله شو او ویې ویل: هغه الله لره حمد او ثنا ده، چې داسې ملګري یې راکړي دي چې د کږیدا پر مهال مې سمې لارې ته برابروي. (الحمدلله الذي جعل لي أصحابًا يُقومونني إذا اعوججت). عمر بن الخطاب وأصول السياسة والإدارة الحديثة لـ دکتور سلیمان الطماوي
واکمن...
نور ولوله
د صحابو کرامو ﺫکاوت ﺫهن ته لږ وګورئ
سيف ذهبي
بخاري کې راځي، عبيدالله ابن عادي وايي ﺯه شام ته ولاړم ما وويل ايا دلته کوم صحابي شته.
چا وويل هو دلته وحشي رضي الله عنه دى، بوډا سوى دى، ﺯه ورلم دا ورﺯي يې داسې را ﺯوړندي سوي وې(شايد نظر يې بلکل ضعيف سوى وي) ما ورته وويل ﺯه دي وپيږندلم؟
هغه وويل:
ﺯه به لږ درته وګورم، ول سترګي وچتي کړه بيا يې وويل ته دي لاس رانږدې کړه، بيا يې راته وويل ته دي پښه رانږدې که مخ رانږدې که، بيا يې سترګي پټي سوې، بيا يې وويل بچو ﺯه يوه خبره کوم که چيرته هغه نه يې بيا به ځان راته وښيي.
ﺯه مسجد نبوي کې وم د يو هلک سره يو ماشوم لاس کې و ما ورته وويل په دې څه کوې؟
ول دا نبي...
نور ولوله
د عمر بن عبد العزیز نصیحت
مسلمة بن عبدالملک د اموي کورنی مشهور قائد او قومندان و، دی یوه ورځ عمر بن عبد العزیز رحمه الله ته ورغی، په داسې حال کې چې یو.ډول قیمتي مصري جامې یې اغوستې وې، عمر ورته وویل دا جامې مو په څو اخیستې دي؟ هغه وویل: په دومره، عمر ورته وویل: که دا جامې لیږ ارزان بیه وی؛ ستا عزت او شرافت کې به څه کمي راغلې وه؟ هغه ول نه، عمر زیاته کړه: که جامې مو له دې هم قیمتي وی، ستا عزت او درنښت کې به زیاتوالی راغلی و؟ هغه ول نه.
نو عمر رحمه الله ورته وویل: نو پوه شه اې مسلمة! په اقتصاد کې تر ټولو غوره منځلاري هغه ده چې د وس او قدرت پر مهال وکړل شي، تر ټولو غوره بښنه هغه ده چې د قدرت پر مهال وکړل شي او له خلکو سره تر ټولو غوره نرمي او ښه چلند هغه دی چې له واک او قدرت وروسته ترس...
نور ولوله
د حبشې پر ځمکه د نهه مهاجر صحابه کرامو قبرونه
سلمان افغان
دا د حبشې په ځمکې د هغه ۹ صحابه کرامو قبرونه دي چې د لارې، دین په اول سر کې وفات شوی، دوی خپل کورونه، مال او بچي پرېښودل او دین یې له ځانونو سره واخستلو
دوی حبشې ته هغه وخت لاړل کله چې د مکې مشرکینو پرې د مکې ځمکه را تنګه کړه، ډول ډول تعذیبونه یې ورکول، دغه ورځو کې مسلمانان غرباء او کمزوري وو
دا مهاجر مؤمنان د حبشې په ځمکې وفات شول، دوی د اسلام عزت، قوت او دبدبه ونه لیدله، نه یې خپل خوږ نبي ولیدلو چې په مکې کې یې بوتان ماتول، نه یې خالد بن ولید رضي الله عنه ولیدلو چې رومیان او فارسیان یې ځغلول او پرلپسې ماتې یې ورکولې، دوی نه د سند فتحې ولیدې او نه یې د هند او أندلس فتحې ولیدې، بلکې دا یې سره په خیال کې هم نه راتلله هغه مکه چې دوی ترې هجرت کړی، د...
نور ولوله
د الله ﷻ د مهرباني غلبه
رسول الله ﷺ فرمایي: کله چې الله مخلوقات پیدا کړل په عرش دپاسه یې له ځانه سره ولیکل: بې شکه زما رحمت، زما له غضبه مخته دی. یعني د الله ﷻ مهرباني د هغه په غضب او قهر غالبه، پیاوړې او زیاته ده. عَنْ أَبِي هُرَيْرَةَ رَضِيَ اللهُ عَنْهُ: أَنَّ رَسُولَ اللهِ صَلَّى اللهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ قَالَ: لَمَّا قَضَى اللهُ الْخَلْقَ، كَتَبَ عِنْدَهُ فَوْقَ عَرْشِهِ: إِنَّ رَحْمَتِي سَبَقَتْ غَضَبِي. رواه البخاري
د بېلګې په توګه د بنده د تخلق پروسې له پیل سره پر هغه د الله د رحمتونو لړۍ پیل شي او دا لړۍ روانه پاتې یي، خو د غضب وخت یې هغه مهال راځي چې بنده بالغ شي او ګناه وکړي، هغه هم د رحمت په څیر یقیني نه یي. یعني پر غضب د رحمت سبقت داسې دی چې رحمت یې مخلوقاتو ته بلا استحقاقه رسیږي ، مطلب د رحمت مستحق او...
نور ولوله
مشر باید عادل او خپلو خلکو ته مخلص وي او امانت کې خیانت ونه کړي
د ابو هریرة رضي الله عنه څخه روایت دی چې رسول الله صلی الله علیه وسلم په یو مجلس کې خلکو ته خبرې کولي، یو کوچی راغی او پوښتنه یې وکړه: د قیامت ورځ کله ده؟
رسول الله صلی الله علیه وسلم خپلو خبرو ته دوام ورکړ. ځینې خلکو وویلي چې رسول الله صلی علیه وسلم د کوچي پوښتنه واوریده، خو د خبرو پریکول یې خوښ نه شول او ځینو وویلي چې رسول الله صلی الله علیه وسلم پوښتنه وانه وریده. کله چې رسول الله صلی الله علیه وسلم خپلې خبرې پاي ته ورسولي. پوښتنه یې وکړه چې هغه کس څه شو چې د قیامت په اړه یې پوښتنه کوله؟
کوچي وویلي: دلته یې یم، د الله پیغمبره. رسول الله صلی الله علیه وسلم ورته وویل: کله چې امانت ضایع شو، نو قیامت ته منتظر شه.
کوچي وویلي: امانت څنګه ضایعه کیږي؟
رسول الله صل...
نور ولوله
د مېلاد شپه که د بشریت د آزادۍ اعلان!
د صفا تر څنګ د عبدالله کور ودان و، په نړۍ شپې وزرې خورې کړې وې او سپوږمۍ نېږدې وه چې د څوارلسو شي، د ربيع الاول د مياشتې دوشنبه وه، د فيل په پېښه پنځوس ورځې تېرې شوې وې، مکيانو د فيل له کاله تاريخ نېولی و، له دې پخوا يې د قریشو د مشر کعب د مړينې له ورځې تاريخ پېل کړی و.
په کور کې د آمنې بنت وهب او د عبدالله له حبشې وينځې پرته بل څوک نه و، هاله بنت وهيب په خپل زوی حمزه بوخته وه، د ابولهب وينځه ثويبه به د عبدالله په کور کې يوه نیمه ورځ پاتې کېدله چې آمنې ته تسليت ورکړي. خو په دغه شپه ويده وه او په غېږه کې يې حمزه اچولی و، شېدې يې ورکولې .
ډېره ارامه شپه وه، د سپوږمۍ پستې وړانګې له کړکۍ نه د آمنې کوټې ته راننوتلې، ګومان کېده چې کوم پوست لاس د...
نور ولوله
عمر بن عبدالعزیز او بیت المال
عمر بن عبد العزیز رحمه الله ته له اردن نه دوه ټوکرۍ تازه خورما راغلې، ده پوښتنه وکړه چې دا څه دي؟ چا ورته وویل: تازه خورما دي، د اردن امیر درته رالیږلې دي، عمر بیا پوښتنه وکړه چې په څه شي راوړل شوې دي؟ ورته وویل شول چې د برید او ډاګ په څارویو، عمر وویل: د برید پر څارویو باید د مسلمانانو خدمتونه ترسره کړل شي، نه زما، خورما یوسئ، بازار کې یې خرڅي کړئ او په هغو پیسو د دې څارویو لپاره واښه اخلئ.
راوي زیاتوي د عمر بن عبد العزیز وراره اشاره راته وکړه او راته ویې ویل: ولاړ شه! دا خورما چې بازار کې په څو خرڅیږي په هغه بیه یې واخله او ماته یې راوړه، هغه مې بازار کې په څوارلس درهمه واخیستلې او بیرته مې د عمر وراره ته راوړې. هغه راته وویل دا یوه ټوکرۍ امیر. المؤ...
نور ولوله
دوه میړني زامن
دابو عامر او عبدالله بن اُبی بن سلول زامن(حضرت عبد الله بن عبدالله بن اُبی بن سلول او حضرت حنظله بن ابو عامر راهب) دا دواړه دسیدناحضرت رسول الله (صلی الله علیه وسلم) له سرخندونکي او مخلص صحابه ئې کرام وو.
د دوی دواړو پلرونه داسلام او په ځانګړي توګه دسیدناحضرت رسول الله (صلی الله علیه وسلم) سره حسادت، کینه او دښمني درلوده.
دواړو صحابه ئې کرامو له سیدنا حضرت رسول اکرم(صل الله علیه وسلم) څخه غوښتنه وکړه، چې اجازه ورکړي خپل پلرونه ووژني، تر څو د دوی له شره مسلمانان په آمن کي شي.
حضرت رسول الله (صلی الله علیه وسلم) دویته اجازه ورنکړه، چې خپل پلرونه ووژني.(ابن الحجر:الاصابة)
دبني مصطلق له غزانه په...
نور ولوله
د تبوک غزا – دوهمه برخه
له پیغمبر سره دابو عامر ليدنه.
دابوعامردسیسي.
دیسرب دوه تنه مشران.
ابو عامر او دمکي مشرکین.
دپیغمبرسره لیدنه
ابو عامر راهب چې ځانته ډیر هو ښیار او با منطقه ویل بل څوک ئې خپل سیال نه ګڼه، په همدې غرور ئې ځان له ټولو لوړ څرګندوو.
اصلي نوم ئې عبد عمرو بن صیفي بن مالک الاوسي و، دنصرانیت دین ئې منلی و او دانجیل عالم و، په همدي نسبت د ابو عامر راهب په نوم مشهور و .
حضرت رسول الله (صلی الله علیه وسلم)چې مدينې منوري ته هجرت وکړ،ابوعامر ئې خدمت ته راغی ،خو په ناسته کې په اسلام او نبووت ئې اعتراض او نیوکې وکړي،حضرت رسول الله(ص...
نور ولوله
د تبوک غزا – دوهمه برخه
د (ملجأ)تفصیل: تبوک غزا
زموږ د استعاذي درس موضوع یواځي د(مَلْجَأَ:پناه) کلمه یادول و، خو دا کلمه چې د غزا(تبوک) اړوند ذکر شوي لازمه مو وګڼله چې دتبوک غزا چې دسختیو غزا په نوم هم یادیږي دالله سبحانه وتعالی په توفیق په تفصیل ذکر کړو.
تبوک غزا
قال الله تبارک وتعالی:لَقَدْ تَابَ اللَّهُ عَلَى النَّبِيِّ وَالْمُهَاجِرِينَ وَالْأَنْصَارِ الَّذِينَ اتَّبَعُوهُ فِي سَاعَةِ الْعُسْرَةِ مِنْ بَعْدِ مَا كَادَ يَزِيغُ قُلُوبُ فَرِيقٍ مِنْهُمْ ثُمَّ تَابَ عَلَيْهِمْ إِنَّهُ بِهِمْ رَءُوفٌ رَحِيمٌ.(التوبه:۱۱۷)
ژباړه: یقیناً چي الله پر پیغمبراو هغومهاجرینو او انصارو باندي(له پیرزویني سره) رجوع کړې چي په یوه سخت حالت کي ئې له هغه متابعت کړی چي نږدي وه ...
نور ولوله