ليکنې

سفرنامه اخیر ماه نوامبر الی اوایل دسامبر سال جاری - قسمت اول

دوکتور محمد عظيم ابرومند   از اغاز سال ۲۰۲۳ میلادی اروز داشتم ، سفری بوطن داشته باشم تا بتوانم اوضاع حاکم بر افغانستان را با ایجاد مجدد امارت اسلامی از نزدیک بررسی کنم.  طبعا ملاقات  دوستان ، اشنایان واقارب نیز بخشی از برنامه سفرم بود. درهمین فکر روز ها گذشت تااینکه بتاریخ ۱۵ نوامبر ۲۰۲۳  المان را بصوب کابل از طریق استانبول  دوبی پرواز نمودم. موقعیکه به دوبی رسیدم ، شب دوم در مراسم عروسی دوستانم که  از دیر مدتی با انها اشنایی دارم شرکت کردم. انها در المان زندگی می کنند و دو پسر شان که اکنون مدارج اکادمیک را اخذ نموده ،‌ در رشته انجینری به کار مشغول اند  دو دختر از یک خانواده محترم افغان را در دوبی ازدواج کردند. ض...
نور ولوله

مرضونه او ازمایښتونه د مسلمان ګناهونه مینځي

 د ازمایښت دوه ډولونه یوه راته میسج وکړ چې قرآن کریم کې چیرته یاد شوي چې مرضونه او په عامه توګه مصیبتونه او د ژوند ازمایښتونه الله پاک پخپل ګرانو او هغه ته نږدی بنده ګانو باندې راوړي او دا ازمایښتونه- مصیبتونه-مرضونه څښتن تعالی ته د نږدی والی باندی دلالت کوي [سُوۡرَةُ الفَجر : 15]  فَأَمَّا الْإِنسٰنُ إِذَا مَا ابْتَلٰىهُ رَبُّهُۥ فَأَكْرَمَهُۥ وَنَعَّمَهُۥ فَيَقُولُ رَبِّىٓ أَكْرَمَنِ خو د انسان حال دا دی چي د هغه رب يې كله په ازمېښت کښي واچوي او هغه ته عزت او نعمت ورکړي، نو وايي: "زما رب زه د عزت خاوند کړم." [سُوۡرَةُ الفَجر : 16]  ...
نور ولوله

له مېرمنو سره د مشورې په اړه

د یوه ډېر مشهوره مولوي صاحب کلیپ مخ ته راغی هغه وایې: د ښځو سره مشوره مکوئ کنې هغه به ستاسو عزت درته دفن کړي او هغه دا خبره رسول الله صلی الله علیه وسلم ته نسبت کړه . هغه مولوي صاحب ته په ډېر احترام خو دین د ټولو مشترک دی باید حقیقت روښانه سي . لمړی خو زموږ پر ځینو ملایانو د پښتنو مزاج حاکم دی ، دوی هڅه کوي شرعي نصوص ټولني ته وتراشي تر څو د هغه کلتور او فرهنګ سره سمون وخوري، چي دا کار په حقیت کي د علم او اسلام څخه ډېر لیري دی ، باید خلک د الله دین ته وتراشل سي ، نه داچي دین دوی ته وتراشو . دوهم: رسول الله صلی الله علیه وسلم د خپل مېرمنو سره مشوره کړې بخاري شریف دا حدیث په تفصیل راخیستی . د ح...
نور ولوله

هيڅ شی نه ضايع کيږي، هر څه چې ته لولې فايده کوي، هر څه چې لولې ستا په عمق کې پاتې کيږې

مصری ليکوال أنيس منصور لوستونکو لپاره وايې: هيڅ شی نه ضايع کيږي، هر څه چې ته لولې فايده کوي، هر څه چې لولې ستا په عمق کې پاتې کيږې . ته نه پوهېږې چې چرته پاتې کيږې او څنګه پاتې کېږي او کله به ښکاره شي ! خو دا به خپل اثر کوي او ضرور به ښکاره کيږي . (يعنې لوست په سوچ کې بدلون راولي او شايد انسان يې په فايده ژر پوهه نشي خو د ژوند په مختلفو پړاونو کې خپل ځان او اثر ضرور ښکاره کوي ، شايد دا دسې پړاو وي چې محتاج يې، تاسې لپاره به همدا لوست تر ټولو بهترين دوست ثابت شي ) عملي تجربه : يو وخت زه په تجارت کي سخت وخت سره مخ شوم او تقريباً بلکل صفر ته راغلم...
نور ولوله

د قیامت یواځیتوب؛ ته او ستا عقل د څښتن تعالی په محکمې کې‼

رفيع الله کليم    لومړی_برخه  1 " د قیامت په ورځ به ته تنها راپاڅیږی او ددې دپاره چې پدی -د  دنیا د ژوند- په مهال خپل عقل او خپل واک بل چا ته ونه سپارې نو څښتن تعالی مخکې له مخکې تا ته د قیامت د حساب او کتاب د سیسټم په اړه بشپړه مالومات وړاندې کړ تر څو هلته بیا دا خبری مطرح نکړی. دا دنیا ستا خپل شخصي امتحان دی او ته اړ یې چې خپله پلټنې وکړې او د مالوماتو له کره والي څخه ځان مطمین کړې تر څو د خپلې پارچې د تصحیح او نمرو اخستلو په مهال خپله دفاع وکړای شې. د نورو انسانانو تګلاره په پټو سترګو غوره کول په دنیا کې احمقتوب او په آخرت کې پښیماني ده." [سُوۡرَةُ الاٴنعَام : 94...
نور ولوله

د مورکۍ حوصلې ته په دې اړه فکر کوم چي دا مور د زده کړو په ارزښت څنګه او چا پوهه کړې؟!

تقریبا څلور کاله کېږي چي زه یوه ډېره بوډۍ ښځه وینم چي هره ورځ خپل ړوند په سترګو نابینه زوی د الأزهر د شرعیاتو پوهنځۍ ته تر لاس نیولی راولي ، په صنف کې یې کښېنوي ، دا بهر ورته انتظار وي چي درسونه خلاص سي بیرته یې تر لاس ونیسي کور ته یې یوسي، د دې مطلب دا دی چي دا هلک دولس کاله د الأزهر مکتب هم ویلی نو حتما به یې مکتب ته هم داسي وړی راوړی. زه د دې مورکۍ حوصلې ته د حیرانتیا ترڅنګ په دې اړه فکر کوم چي دا مور د زده کړو په ارزښت څنګه او چا پوهه کړې؟! په دې هم باور او یقین لرم چي بې علمه، او جاهله ښځه د علم په ارزښت نه پوهیږي . زما فکر ته د دې ځواب داسي راځي چي حتما دغه مورکۍ علم کړی وبس . ...
نور ولوله

خاطره وعبرت

  اواخر سال 2001 از قاهره کابل رفتم، کابل تازه جامه بدل کرده بود، از هرطرف آمد آمد بود، مثل یک دیگ بزرگ که تازه سرش را باز کرده باشند و چند غوری پر از گوشت برای نفرهای کلان برده باشند  و متباقی هر کسی به انداز شانه زدن و آشنایی با آشپز چیزی در غوریی خود از آن دیگ بگیرد. دیگ چنان کلان بود که خلاصی نداشت منتها بسیاری از متزاحمین به یک غوری ودو غوری اکتفا نمی کردند. طرفِ وزارت خارجه رفتم، آن زمان بسیار به سادگی حتی بدون کدام تفتیش یا با یک نام نویسی بسیار معمولی هر شخصی می توانست وارد وزارت خارجه شود. به قصدِ یافتن یگان وظیفه یک روز آنجا رفتم و در ضمنِ یک تعدادی که منتظر ملاقات با جناب وزیر بودند منتظر نشستم،آنجا یک دو شخص هم بودند که با خ...
نور ولوله

نن د غاصب اسرائيل د ۷۵- کلن تاریخ تر ټولو وېروونکې ورځ وه

نن د غاصب ازرائـ.ـ.ـیل د ۷۵-کلن تاریخ تر ټولو وېروونکې ورځ وه؛ د صهـ.ـ.ـیونیـ.ـ.ستي ټولنیزو رسنیو کارونکي په ښکاره امریکا ښکنځي او وایي دا دوی ول چي موږ ئې د پېریانو جگړي ته ټېل وهلو؛ د دوی د مردودو فوځیانو د وژلو لړۍ هيڅ نه درېږي او نه کراريږي؛ په دومره ډېر شمېر ئې تصویرونه او نومونه خپرېږي چي په تاریخ کي ئې ساری ندی لیدل سوی... دا چي پر دې محدود پلېټ فارم ئې د خپرلو اجازه نسته نو مجبوراً ئې نه خپروم؛ په هر صورت یوه بله غوره خبره دا ده چي دا سړی وايي: د ازرائیـ.ـ.ـ.ل د ملاتړ او حمـ.ـ.ـاس د مخالفت په سبب مي مېرمن غواړي طلاق راڅخه واخلي؛ زه مي د بچیانو لپاره نور مړ یم؛ خو زه به بیا هم د حق (اصلاً له باطل څخه) څخه ملاتړ کوم. ...
نور ولوله

د امريكا تأسيس په ظلم شوې دي، او داروپا تمدن په ظلم تغذيه شوې دې

کرکه مې ترې کيږي د امريكا تأسيس په ظلم شوې دي، او داروپا تمدن په ظلم تغذيه شوې دې. کوم ځاې معلومات وکړئ چه: اروپايان چه اول ځل امريکا ته لاړل څومره ځايي اوسيدونکي ( سره هندوان) يي ووژل؟ پرنګيانو چه هند اشغال کړ هغه وخت دهند اقتصاد څرنګه وو او چه څه باندې دوه سوه کاله ورسته ترې وتل څومره رالويدلې وو؟ - په فرانسه کي د طلا معدن نشته، خو بيا هم د طلا پراخه ذخیره لري. همداسې نور درواخلئ، دا يي له کومه کړه؟ ددې معلومات هم درسره وکړئ چه دا سل كاله راهيسي دغه انساني شرمخاخو د خپلو ګټو لپاره څومره انسانان وژلي دي؟ نو ځکه مې کرکه ترې کيږي....
نور ولوله

افغانستان د تاريخ يو ډېر مهم فرصت په لاس کې لري

افغانستان د تاريخ يو ډېر مهم فرصت په لاس کې لري، سل کاله علماء کرامو د سيکولرزم خلاف اسلامي نظام ته ترجيح ورکړې او اسلامی نظام يې يو ائيډيل نظام نړۍ ته معرفي کړی، بلمقابل سیکولرانو د علماء کرامو خبرې يوټوپيا بللې او له ځانه يې اسلامي نظام ډيسټوپيا معرفي کوله . وس وخت دی چې حکومت په لوړه کچه د اسلامي دسې يو ماډل نړۍ ته وړاندې کړي چې د تيرو ۱۴۰۰ کلونو ادعا معاصرو خلکو ته هم عملاً ثابته شي . د نړۍ ټول مسلمانان پکې د خپلې بقاء او برم اثار وويني. دا په هغه صورت کې ممکنه ده چې حکومتداري شفافه، پوهه، قاوقاره، د کشر مشر عزت، خاطر، ديني چاپيريال، اخلاقيات  د ورورولي فضاء او په لوړه کچه فکري کار وشي، ځکه چې سيکولرزم د ژوند په ټو...
نور ولوله

دا ستره جهانبیني په شګو ولاړه وه، خلکو فکر کوه چې پوخ او کلک بنیاد لري

ډیرو ته به دا یو عجیب احساس وي چې موږ خو داسې فکر نه کوه چې د مدرنیته نه را ټوکیدلی تمدن به داسې ړوند، دوه مخی او وحشي وي. دا ستره جهانبیني په شګو ولاړه وه، خلکو فکر کوه چې پوخ او کلک بنیاد لري. ډیرو فکر کوه چې ځینې شخصیتونه یې انسان دوسته دی، نړۍ سره مینه لري، د اقلیمي افتونو نه مو ژغوري. نن یې د څیرو نه نقابونه وغورځیدل. ډیری دوستانو د سیپنس د کتاب لیکوال خلکو ته معرفي کوه چې دا دی بشر دوسته مفکر، باید کتابونه یې تشهیر شي. نن شپه ورځ لګیا دی د فلسطیني ماشومانو او شفاخانو قتل عام توجیه کوي. ډیری ملګرو به ویلي چې د نړۍ تر ټولو شتمن کس څومره ښه انسان دی، د اقلیمي بدلون سره مبارزه کوي، ښه افک...
نور ولوله

علامه راشد غنوشي په تونس کي د زندان سختي ورځي او شپې سبا کوي

علامه راشد غنوشي (حفظه الله ورعاہ وفک اسرہ) له یوې مودې راهیسي په تونس کي د زندان سختي ورځي او شپې سبا کوي. د نوموړي لور سمیه غنوشي څو ورځي وړاندي پر ټولنیزو رسنیو ځیني معلومات شریک کړل چي د اکتوبر له ۷-اوومي راهیسې ئې د علامه راشد غنوشي دوهم لیکل سوی پیغام ترلاسه کړی چي د غـ.ـ.ـزې او فلسطـ.ـ.ـ.ـین د جگړي په اړه د هغه د احساساتو او جذباتو ښکارندويي کوي. سمیه غنوشي لیکي: ”زما محترم پلار له ډېري مودې راهیسي دا عادت لري چي د امت د مهمو او لویو ستونزو د حل په اړه روژه نیسي؛ اوس ئې د اکتوبر له ۷-اوومي راهیسي پرلپسې روژه نیولې ده. په روژه کي د الله جل جلاله په حضور کي د فلسطـ.ـ.ـین د خلکو لپاره دعا او ژړا کوي؛ تر څو په زندان کي د فلسطیـ.ـ.ـن د بندیانو او د ازادۍ د مبارزینو د دې غیر معمولي...
نور ولوله

د زمریانو تر بریدونو وروسته تر ټولو مؤثر اقدام یمني حوثیانو کړیدئ

د زمریانو تر بریدونو وروسته تر ټولو مؤثر اقدام یمني حوثیـ.انو کړیدئ؛ پر ټولو عرب او غیر عرب حاکمانو او فوځونو دې بِلا استثناء بَلا وگرځي؛ ښه په زغرده اعتراف هم کوي بلکي وایي زموږ لپاره د مظلومو فلسطینـ.ـیانو تر څنگ ودرېدل ستر ویاړ دئ. د دوی دا اقدام د ایران او ترکیې تر بې معنٰی اخطارونو، د حـ.ـزب الله تر نمایشي راکټـ.ـي بریدونو او د اسلامي او عربي نړۍ د ذلیلو چارواکو تر پستو او منافقانه څرگندونو ډېر مؤثر او گټور دئ؛ حسن نـ.ـصرالله به هم څو ورځي وروسته ممکن په سوریه کي د خپلو وژل سويو جنگـ.ـیاليو بدبویه جسـ.ـدونه د میډیا مخ ته وغورځوي او وایي به چي وگورئ! دا د قـ.ـدس مدافعـ.ـین ول او اسـ.ـ.رائیـ.....ـلو ووژل... د حمارالاسد هوائي میدانونه اسرائیـ....ل بمباردوي خو دا سـ.ـفاک اجـ.ـرتي قاتـ.ـل...
نور ولوله

عکسِ ذیل که تقریبًا تکمیلِ کارِ تونل را نمایان میسازد، یک خالیگاه را نیز نمایان میسازد

مکث. باری چندسال قبل از ترمینلِ داخلی میدان هوایی کابل عازم یک ولایت شدم،صدها نفر منتظرِ سفر به چند ولایت بودند، آنان ساعت ها منتظر طیارهء مسکینی بودند که باید در یکروز به سه ولایت پرواز می کرد. در ترمینل دو باب تشناب وجود داشت که از بوی آن میشد بمب اتم ساخت. از یک نفر پرسیدم: راستی چرا مقامات دولت و وکلای محترمِ مملکت به چشم نمیخورند و در جمع مسافرین نیستند،مگر ممکن است این همه مقامات دولتی به ولایات سفری نداشته باشند؟ گفت: آنان در ضمن هلیکوپترهای ناتو که ولایات میرود، می روند، وغالباً با خارجیان همسفر می شوند. همین بود که آن عالی جنابان نه از  ترمینل داخلی خبر داشتند نه از ت...
نور ولوله

مطالعه څنګه وکړم ؟

-دماغو ته درد ورکړه، سر درد وزغمه. -په کرښو يوازې نظر مه تېروه، ذهن ته يې ښکته کوه. -د ناول پر ځای تاريخ لوله. -د خپلې مطالعې محصول وليکه . -ځانته موضوع انتخاب کړه او په يوه موضوع د ډېرو کتابونو د موضوع اړوند مخصوصې برخې ولوله، ضروري نه ده چې يو کتاب له پيله تر پايه ولوستل شي. -لږه مطالعه وکړه خو روزانه يي وکړه، پيل له نيمي پاڼې وکړه او روزانه نيمه نيمه پاڼه زياته لوله . -...
نور ولوله

ټولپوښتنه

زمونږ نوي ویبسائټ څنګه دي؟

زمونږ فيسبوک