مهم ترین های امروز دوشنبه

ترتیب کننده: هیلی افغان

✒: ‏پخواني ولسمشر حامد کرزي کابل کې د ترکيې له سفير سره د افغانستان پر روان وضعيت او بشري مرستو رسونې باندې بحث او خبرې کړې دي.

✒: ‏بهرنیو چارو وزارت وايي، دوحه کې له امریکایي لوري سره دوه ورځنۍ خبرې په ښه ډول او مثبته فضا کې ترسره شوې.

په ناسته کې پر تفاهم ټینګار شوی او امریکایي لوري ویلي، چې دوی به له افغانانو سره بشري مرستې کوي او د نورو خیریه بنسټونو د بشري مرستو رسولو کې به تسهیلات برابروي.

‏په ناسته کې غوښتنه شوې چې له امریکا سره ډیپلو ماتیکې اړیکې ښه حالت ته را وګرځي او د دوحې توافقنامه عملي شی.

✒: پس از نزدیک به دو ماه از فرار اشرف غنی از افغانستان، عبدالله عبدالله، رییس پیشین شورای عالی مصالحه ملی، در گفت‌وگویی با رسانه هندی «اندین تودی» فرار غنی را از علت اصلی فروپاشی حکومت پیشین می‌داند.

او باورمند است که فرار غنی سبب شده تا مردم در وضعیت کنونی  قرار بگیرند.

عبدالله گفته است: «با فرار غنی وضعیت کشور مبدل به یک وضعیت پر از هرج و مرج گردید.»

رییس پیشین شورای عالی مصالحه ملی چالش‌ها در سیستم حکومت‌داری حکومت پیشین، فساد اداری و انحصارگرایی از سوی غنی را از مسایل مهمی می‌داند که سبب ایجاد فاصله میان مردم و دولت پیشین شده بود. به گفته عبدالله، این مسایل در نهایت منجر به فروپاشی نظام گردید.

عبدالله گفت: «باید بگویم که تقصیرات بیشتر در سیستم ما موجود بود که هیچ شکی در آن وجود ندارد. از این جمله: انتخابات ناسالم یکی پی دیگر، عدم اعتماد غنی بالای مردم و رهبران کشور که باید شخص وی را در بیشتر این موارد مقصر دانست، فساد اداری و همچنان فاصله میان مردم و حکومت از موارد فروپاشی نظام بود.»

✒: ‏د کابینې په ناسته کې پرېکړه شوې چې نامطلوب کسان به د ا.ا.ا له ليکو لېرې او فعاليت به پرې بند شي.

همدا ډول د بشري مرستو د ښه وېش؛ سوداګرو او کسبګرو د ستونزو پر هواري لارښوونې شوې.

✒: ‏د عطا شریفي په نوم د پخواني ولسمشر اشرف غني يو ځانګړي ساتونکي يا PPS غړي د انګلستان ډېلې مېل ورځپاڼې ته ويلي دي، چې ما (عطا شریفي) په خپله اشرف غني ولېد چې مېلیونه ډالر ور سره او له هېواد وتښتېد.

✒: ‏‏د ا.ا.ا ویاند ذبیح الله مجاهد ویلي چې دوی د افغانستان بیا رغونه کې د روسیې مرستو ته لیواله دي. هغه له ټاس خبري اژانس سره په مرکه کې زیاته کړې، چې افغانستان د سیمې او نړۍ له هېوادونو سره د متقابل احترام پر بنسټ د اړیکو رغولو ته ژمن دی.

✒: ‏نن د ا.ا.ا دخارجه چارو وزیر مولوی امیر خان متقی او ورسره مل هئیت د افغانستان لپاره د المان خاص استازي جاسپر ویک او دافغانستان لپاره د المان نومول شوي سفیر ماکوس پوتزیل سره په دوحه کې وکتل. لیدنه په ښه فضا کې ترسره شوه او دواړو خواوو د علاقې وړ په ټولو موضوعاتو خبرې وکړې.

‏د المان خاص استازي وویل مونږ غواړو افغانستان سره بشري مرستو  ته دوام ورکړو. اسلامي امارت یو واقعیت دی، خپل تعامل او رابطې  ورسره جاري ساتو.

د اسلامي امارت خارجه وزیر څرګنده کړه مونږ د بشري مرستو هر کلی کوواو د نورو هیوادونوسره  د مثبت او ښه تعامل غوښتونکي یو.

✒: ‏ترکي الفیصل: د افغانستان پخواني ولسمشر حامد کرزي د سعودي له پاچا غوښتنه کړې وه چې له طالبانو سره د سولې په خبرو کې منځګړیتوب وکړي، خو وایي طالبانو له القاعده سره د اړیکو پرساتلو ټینګار درلود.

✒: ‏رئیس ‎بانک_مرکزی ‎ترکیه: میزان ذخایر به 123.5 میلیارد دلار افزایش یافته است.

- طی دوره پیش رو نظام عرضه ‎سیاست پولی را تقویت کرده و میزان ذخایر بانک مرکزی را افزایش خواهیم داد.

✒: ‏صادرات لیموترش ‎ترکیه طی 9 ماه به 184 میلیون دلار رسید.

✒: ‏ملګري ملتونه دې په یوه میاشت کې د افغانستان رسمي استازی مشخص کړي. د جرمونو نړیوالې محکمې له ملګرو ملتونو غوښتي چې د یوې میاشتې په اوږدو کې په ملګرو ملتونو کې د افغانستان استازی مشخص کړي.

✒: ‏افغانستان له سختې او بې مخینې وچکالۍ سره مخ دی. والسټرېټ ژورنال ورځپاڼې د افغانستان د ځينو ولایتونو په اړه یوه راپور کې ویلي چې دغه هېواد له سختې وچکالۍ او د وچکالۍ له امله له بشري ناورین سره مخ دی. ددغه ورځپاڼې په مطلب کې راځي چې رامنځ ته شوې وچکالي په تېره لسیزه کې به مخینې وه.

✒: ‏پخواني امریکایي چارواکي وایي اوسنی امریکایي حکومت باید د افغانستان په اړه اندېښنه ولري. د مخکيني ولسمشر ډونالډ ټرمپ د ملي امنیت سلاکار جان بولټن دې هېل نشریه ته په یوه لیکلې مقاله کې له افغانستان وتل ناکامه پرېکړه او د وتلو بڼه له شرمه ډکه بللې ده.

✒: ‏د یمن په جنوبي ښار عدن کې د موټر بم برید له کبله څلور تنه وژل شوي او پنځه نور ټپیان شوي دي. ددغه ښار امنیتي چارواکي وایي، چې وژل شوي ټول نظامیان دي او په ټپیانو کې بیا درې تنه ملکي وګړي شامل دي.

✒: ‏د بریتانیا لومړي وزیر بوریس جانسن له خپل هندي سیال نریندرا مودي سره د افغانستان پر وضعیت ټلفوني خبرې کړې دي. په دې ټلفوني مکالمه کې دواړو لوریو د افغانستان له حکومت سره د تعامل برخه کې پر ګډ او منظم پلان او دغه راز له بشري حقونو څخه پر ملاتړ ټینګار کړی دی.

✒: ‏الجزيره: افغان پلاوي امريکايي هئيت سره ناسته مثبته بللې؛

هيلې دا دي چې نه يوازې امريکا بلکې نړيوالې ټولنه به افغانستان په رسميت وپېژني.  او دوه ورځنۍ ناستې ورته لارې برابرې کړې دي.

✒: ‏چين تایواني پولو سره نېږدې پوځي عمليات پيل کړي؛ تايوان يې اندېښمن کړی او د متحدو ايالتو غبرګون يې راپورته کړی او د چین دغه عمليات يې پارونکي بللي دي.

✒: ‏لسيزې کېږي چې شمالي کوریا د خپلو اټومي وسلو له امله نړۍ سره ورانه ده؛ نړۍ پرې کلک اقتصادي بندیزونه لګولي او د کوریا اقتصاد يې ور خراب کړی.

دیکتاتور مشر کېم جونګ اون يې په تازه څرګندونو کې مسوولينو ته لارښوونه کړې چې د خلکو اقتصادي وضعيت ور ښه کړي.

✒: ‏وزارت امور خارجه در یک خبرنامه می‌گوید که امریکا در نشست دو روزه دوحه تعهد کرده است که کمک‌های بشردوستانه‌اش را به افغانستان ادامه می‌دهد. در خبرنامه آمده است که در این نشست دو طرف روی مسایل سیاسی گفت‌وگو کردند.

✒: ‏مصطفی الکاظمی، نخست‌وزیر عراق می‌گوید که نیروهای این کشور در یک عملیات پیچیده برون مرزی سامی جاسم، مسوول مالی داعش و معاون ابوبکر البغدادی را بازداشت کرده اند.

✒: ‏خبرگزاری فرانسه گزارش کرده است که امریکا و بریتانیا از شهروندان خود خواسته اند که به علت تهدیدات امنیتی، از رفتن به هتل‌های کابل، به ویژه هتل سرینا، خودداری کنند.

✒: ‏هسپانیا روند انتقال شهروندان‌اش و کسانی که با آنان در افغانستان کار کرده‌اند را از سر می‌گیرد. وزیران دفاع و خارجه هسپانیا می‌گویند کار روی ایجاد یک کارشیوه برای انتقال این افراد از افغانستان آغاز شده است.

✒: ‏متحده ایالاتو په افغانستان کې له امریکایي وګړو غوښتي، چې د (کابل سرینا) هوټل څخه د امنیتي ګواښونو له امله ژر تر ژره ووځي.

د امریکا بهرنیو چارو وزارت ویلي، امریکایي اتباع دې د امنیتي ګواښونو له امله سرینا هوټل او شاوخوا سیمې ته له تګ څخه ډډه وکړي او ‏هغه کسان چې هوټل یا نږدې سیمه کې دي باید سمدستي ووځي.

د امریکا بهرنیو چارو وزارت په دې اړه ډير جزیات نه دي ورکړي.